Vladeta Jerotić (1924–2018)
Vijest da se upokojio akademik Vladeta Jerotić (1924–2018) sa punim pravom je izazvala osjećaj iskrenog gubitka i žaljenja kod velikog broja ljudi koji su godinama sa pažnjom pratili njegov rad, čitali njegove knjige i posjećivali predavanja koja je neumorno, u toku bezmalo šest decenija, držao. Iako su njihovi lični odnosi bili ne uvijek idilični, a društveni domet takođe vrlo raznorodan, čini se da su sa odlaskom Žarka Vidovića, Milana Radulovića i, danas, Vladete Jerotića, sa društvene scene u Srbiji i srpskim zemljama otišli hrišćanski mislioci koji su umjeli da po(r)uke Bogočovjeka i Njegovog Tijela približe ne samo onima sigurnim u vjeri (ili bar ljudima koji se tako osjećaju), nego i najširim slojevima u srpskom društvu i u srpskoj kulturi.
Jerotićeva predavanja i publikacije sa pravom su bila podjednako privlačna i zanimljiva ljudima svih obrazovnih profila i društvenih i političkih ishodišta. Kao ostvaren klinički psihijatar, preduzeo je poduhvat sinteze novog i starogu kliničkoj praksi, teorijskoj psihijatriji i hrišćanskoj pastirskoj psihologiji. Već osamdesetih godina HH vijeka, njegova predavanja na PBF ali i u drugim institucijama izazivala su veliku pažnju. U doba kada Crkva doživljava ponovnu društvenu afirmaciju, a unutar srpske teologije neopatristička sinteza uglavnom fingira zainteresovanost za tekovine savremene kulture, a protagonisti obnove simuliraju poznavanje književnosti, kulture, psihologije HH vijeka, Vladeta Jerotić se poduhvata ne uvijek zahvalnog i mjerilima neopatrističke neofitske ortodoksije ne uvijek uspješnog poduhvata da do tada uglavnom nepročitane, prezrene ili direktno proskribovane nalaze savremene psihoanalize (Frojda i, naročito K. G. Junga) dovede u vezu sa dvomilenijumskom teorijom i praksom svetootačke psihologije.
Iako često osporavan upravo od strane čuvara ortodoksije, Vladeta Jerotić je ličnost koja je imala ubjedljivo najveći i sa bilo kime nesamjerljiv misijski učinak na srpsku javnost: neosporno je da je u pokušaju sinteze novog i starog, psihoanalize i pastirske psihologije, savremene kulture i hrišćanstva, Vladeta Jerotić umio da izvede paralele koje možda nisu tekstualno ubjedljive, ali je kreativni pristup otačkim tekstovima te način na koji je budio interesovanja kod ljudi koji sebe možda nisu smatrali „zainteresovanim za religiju“ zapravo sasvim opravdavao i osmišljavao nekada asocijativne veze koje je Jerotić slobodno pravio i nalazio.
Brojna publika je upravo cijenila jasnoću njegovih po(r)uka koje nisu sasvim i uvijek bile razumijevane u cjelokupnosti onoga što je pisac htio da kaže nego, poput oca Tadeja i Patrijarha Pavla, vrlo često kao odveć jednostavne i uopštene mantre koje svako može da razumijeva kako hoće (naše vrijeme bi se sa punim pravom moglo nazvati vremenom neprekidnog ponavljanja poziva da „budemo ljudi“, shvatanja da „kakve su ti misli – takav ti je život“, kao i da „samo dela ljubavi ostaju“). Pa čak i tako, ne sasvim razumljene, poruke Vladete Jerotića davale su čitavim generacijama pravoslavnih hrišćana putokaze u bespućima burnih decenija HH i HHI vijeka.
Odavao je utisak blagorodnog, dobrog i nenametljivo gospodstvenog čovjeka koji je volio Crkvu, Srbiju, Beograd i svakog čovjeka bez obzira što je kao psihijatar imao priliku da upozna i najmračnije kutke ljudske duše i postojanja. Bio je svjestan osporavanja od strane neofita i čuvara zamišljene i posjedovane ortodoksije, ali je i njih shvatao kao sastavni dio čovjekove potrage za duševnim zdravljem i izliječenjem.
Jednostavnost i gospodstvenost izraza, lakoća kazivanja koja je i najdublje slojeve pastirske teologije umjela da približi na jednostavan način učinile su njegove knjige popularnim i rado čitanim. Zapravo, poslije odlaska Vladete Jerotića, srpskoj hrišćanskoj kulturi nedostaje čovjek njegovih sposobnosti i dometa. Neka ga Hristos Bogočovjek nagradi za plodove truda i ljubavi – oni zaista iza Vladete Jerotića ostaju.
